تفاوت ماسکهای سه بعدی،ماسک های KN95 و ماسک های سه لایه پزشکی :
یک راهنمای کامل خرید ماسک
این روزها خرید یک ماسک خوب و مناسب به دغدغه جدیدی در خانوادهها تبدیل شده است. دیگر مثل روزهای اول شیوع کرونا با کمبود ماسک مواجه نیستیم و اجباری نیست که هر ماسکی به دستمان میرسد استفاده کنیم. حالا میتوانیم برای خرید یک ماسک مناسب گزینههای مختلف را بررسی کنیم و در نهایت با توجه به شرایط و نیازهای خود مناسبترین ماسک را انتخاب کنیم.
در این مقاله قصد داریم سه نوع از مهمترین ماسکهای موجود در بازار را با هم مقایسه کنیم و خوبیها و بدیهای هر کدام را شرح دهیم. پس اگر میخواهید ماسک خود را هوشمندانه انتخاب کنید، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
در اولین گام ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا ماسک N95، سه بعدی و سه لایه برای مقایسه انتخاب شدهاند؟
در پاسخ باید گفت که اولاً با توجه به گزارشهای آماری فروشگاههای معتبری نظیر بیورر ایران، این ماسکها پرفروشترین ماسکهای تنفسی هستند و از این رو، شناخت دقیق این ماسکهای پرفروش باید در اولویت اول کاربران باشد. ثانیاً این ماسکها تفاوتهای مهم زیادی با هم دارند؛ به طور مثال، اختلاف قیمت این ماسکها بسیار زیاد است و تقریباً ارزانترین و گرانترین ماسکها را دربر میگیرند.
پس بهتر است هر چه سریعتر به سراغ مقایسه این ماسکهای معروف و پرفروش برویم!
قیمت ماسک
شاید فکر کنید که با توجه به اهمیت ماسک در سلامتی افراد، قیمت تأثیر زیادی در انتخاب آن ندارد، اما واقعیت این است که همچنان مهمترین عامل در انتخاب ماسکها قیمت است. البته این موضوع چندان هم دور از ذهن نیست، چرا که ماسک یک ابزار یکبار مصرف است و به طور مثال افرادی که هر روز از خانه بیرون میروند دست کم به 30 ماسک در ماه نیاز دارند؛ از این رو چارهای ندارند جز این که قیمت را هم در انتخاب و خرید خود دخالت بدهند.
از نظر قیمت، ماسک 3 لایه ارزانترین ماسک در بین این سه نوع ماسک و ماسک N95 هم گرانترین ماسک است. ماسک سهبعدی هم قیمت میانهای دارد و در بین آن دو ماسک قرار دارد. تفاوت قیمت ماسک سه لایه و N95 نسبتاً زیاد است، به طوری که ماسک ان 95 چندین برابر ماسک 3 لایه قیمت دارد.
تعداد لایههای ماسک
لایههای تشکیلدهنده ماسک هم عامل مهم دیگری در انتخاب یک ماسک مناسب است. به طور معمول تعداد لایه بیشتر به معنای عملکرد بهتر ماسک است، مگر این که برخی فرصتطلبان از لایههای غیراستاندارد برای تولید ماسک استفاده کنند.
ماسک سه لایه همانطور که از نامش پیداست از سه لایه مختلف تشکیل میشود که دو تا از این لایهها از پارچهای به نام اسپانباند تشکیل شده و مهمترین لایه که نقش اصلی فیلتراسیون ذرات را برعهده دارد، پارچه ملت بلون است. قابل توجه است که ماسک نانو عموماً از سه لایه اسپان باند، SMS (که خود شامل دو لایه اسپان باند و یک لایه ملت بلون به صورت پرس است) و لایه نانو تشکیل میشود.
ماسک سه بعدی معمولاً تعداد لایههای بیشتری نسبت به ماسک سه لایه دارد و حدود 4 تا 6 لایه دارد. ماسک N95 هم که معمولاً بیشترین تعداد لایه را در بین این ماسکها دارد و به نوعی باکیفیتترین ماسک از این نظر به حساب میآید.
فیلتراسیون ماسک
قدرت پالایش یا فیلتراسیون ماسک هم عامل مهم دیگری است که باید در خرید ماسک مدنظر قرار گیرد. در واقع از نظر بهداشتی، فیلتراسیون مهمترین عامل در انتخاب ماسک است.
فیلتراسیون به معنای قدرت مقاومت ماسک در برابر ورود ویروسهای محیط به دستگاه تنفسی فرد است، یعنی هر چه یک ماسک فیلتراسیون قویتری داشته باشد، در برابر ورود ویروس به بدن فرد مقاومت بیشتری خواهد داشت و در نتیجه احتمال حفظ سلامتی فرد بالاتر است.
در بین ماسکهای ذکرشده، ماسک N95 بالاترین قدرت فیلتراسیون را دارد و بعد از آن به ترتیب ماسکهای سه بعدی و سه لایه قرار دارند.
البته نکتهای که در این بین وجود دارد این است که برخی گمان میکنند که قدرت فیلتراسیون ماسکهای ان95 به دلیل زائدهای است که روی آن وجود دارد و حتی ماسکهای ان95 که دارای این زائده هستند به ماسکهای فیلتردار معروف شدهاند. اما واقعیت این است که این زائده (که به طور معمول به صورت گرد است) سوپاپ است و نه فیلتر و کارش این است که در هنگام بازدم فرد، هوای خروجی را از این سوپاپ عبور دهد، تا تنفس راحتتر باشد. پس باید توجه داشت که فیلتر ماسکهای N95 هم مثل سایر ماسکها مربوط به پارچه آن است و همین پارچه است که جلوی ورود ویروس به دستگاه تنفسی را میگیرد.
میزان نشتی هوا
نشتی هوا به معنای ورود و خروج هوا از اطراف ماسک است. هر چقدر که ورود و خروج هوا از اطراف ماسک کمتر باشد، به میزان بیشتری میتواند سلامتی فرد استفادهکننده را تضمین کند.
نشتی کمتر هوا به این معنا است که هوای دم و بازدم، به جای عبور از اطراف ماسک، از خود پارچه ماسک عبور میکنند و در نتیجه هوا به صورت فیلترشده وارد دستگاه تنفسی میشود.
ماسکهای ان95 با توجه به شکل خاصی که دارند، روی صورت افراد میخوابند و در نتیجه کمترین میزان نشتی هوا را دارند. ماسک سه بعدی (فیش) در رتبه بعدی قرار دارد و پایینترین مقام به ماسک سه لایه اختصاص دارد.
از این رو اگر مهمترین ملاک شما حفظ سلامتی است (به طور مثال، در زمانی که امکان حضور فرد مبتلا زیاد است) پیشنهاد اول ما ماسک N95 خواهد بود.
فاصله ماسک تا دهان
پس از یک سال استفاده از ماسک، برخی مردم از تماس همیشگی ماسک سه لایه با دهانشان شکایت دارند. ماسک N95 و ماسک سه بعدی این مزیت را دارند که با ایجاد حفره تنفسی در جلوی دهان و بینی، هم تنفس را راحتتر میکنند و هم حرف زدن را. علاوه بر این، با فاصله گرفتن ماسک از دهان، هنگام تنفس و حرف زدن ماسک کمتر مرطوب شده و بنابراین، کارایی و طول عمر آن بیشتر خواهد شد.
در بین دو ماسک سه بعدی و N95، ماسک ان 95 گزینه بهتری بدین لحاظ میباشد و ماسک سه لایه کمترین امتیاز را در این بخش دارد.
زیبایی
اگر دقت کرده باشید، در تمامی متغیرهای قبلی، ماسک فیش یا همان ماسک سهبعدی در میان دو ماسک دیگر قرار داشت و از یکی بهتر و از دیگری بدتر بود. اما در این قسمت میخواهیم برگ برنده ماسک سه بعدی را رو کنیم. بزرگترین مزیت ماسک سه بعدی زیبایی آن است.
ماسک فیش یا سهتکه از زیباترین ماسکهای تنفسی است و همین زیبایی باعث شده تا فروش آن هر روز بیشتر شود. زیبایی این ماسکها گاهی به صورتی است که فرد حتی از زمان بدون ماسک هم خوشتیپتر میشود. به طور مثال، زمانی که ماسک سهتکه رنگی با لباس فرد استفادهکننده ست میشود، همین هماهنگی رنگ بین لباس و ماسک در کنار ظاهر جذاب ماسک سهبعدی باعث زیبایی مضاعف میشود.
گرچه ماسک سه بعدی از دو ماسک دیگر زیباتر است، مقایسه زیبایی دو ماسک دیگر دشوار است و شاید بتوان گفت که تا حد زیادی سلیقهای است.
کلام آخر
در این مطلب تلاش کردیم تا خوانندگان عزیز را با مزایا و معایب هر یک از ماسکهای تنفسی پرمصرف آشنا کنیم و آنها را در زمینههای زیر با هم مقایسه کنیم.
- قیمت ماسک به ترتیب از زیاد به کم: ماسک n95، ماسک سه بعدی، ماسک سه لایه
- تعداد لایهها به ترتیب از زیاد به کم: (معمولاً) ماسک n95، ماسک سه بعدی، ماسک سه لایه
- فیلتراسیون به ترتیب از زیاد به کم: (معمولاً) ماسک n95، ماسک سه بعدی، ماسک سه لایه
- میزان نشتی هوا به ترتیب از کم به زیاد: ماسک n95، ماسک سه بعدی، ماسک سه لایه
- فاصله ماسک تا دهان به ترتیب از زیاد به کم: ماسک n95، ماسک سه بعدی، ماسک سه لایه
- زیبایی ماسک به ترتیب از زیاد به کم: ماسک سه بعدی بهترین است.
طبقه بندی ماسک ها
در ادامه مطالبی هم در ارتباط با طبقه بندی و نام گزاری ماسک های تنفسی مختلف درج میکنیم.
ماسک های فیلتردار را بر اساس استانداردهای اروپایی و کارکردها بر اساس زیر طبقه بندی کرده اند:
ماسک فیلتر دار FFP۱ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۵ میکرون با فیلتراسیون ۸۰ درصد
ماسک فیلتر دار FFP۲ : ماسک مناسب برای ذرات بین ۲ تا ۵ میکرون با فیلتراسیون ۹۴ درصد
ماسک فیلتر دار FFP۳ : ماسک مناسب برای ذرات کوچکتر از ۲ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد
ماسکهای N. و P. و R. که با استاندارد امریکایی NIOSH طبقه بندی شده اند:
ماسک فیلتر دار N.
ماسک N۹۵ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۵ درصد غیرمقاوم نسبت به روغن
ماسک N۹۹ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد غیرمقاوم نسبت به روغن
ماسک N۱۰۰ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹.۹۷ درصد غیرمقاوم نسبت به روغن
ماسک فیلتر دار R.
ماسک R۹۵ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۵ درصد مقاوم نسبت به روغن تا حداکثر ۸ ساعت
ماسک R۹۹ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد مقاوم نسبت به روغن تا حداکثر ۸ ساعت
ماسک R۱۰۰ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹.۹۷ درصد مقاوم نسبت به روغن تا حداکثر ۸ ساعت
ماسک فیلتر دار P.
ماسک P۹۵ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۵ درصد مقاوم نسبت به روغن
ماسک P۹۹ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد مقاوم نسبت به روغن
ماسک P۱۰۰ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹.۹۷ درصد مقاوم نسبت به روغن
ماسک N۹۵
ماسک فیلتردار n۹۵ که در آلودگی هوا یکی از ماسکهای مناسب به شمار میآید طبق استاندارد امریکایی NIOSH برای درجه فیلتراسیون ماسکها نامگذاری شده است که n. به نشانهی عدم مقاومت نسبت به روغن و ۹۵ به معنای فیلتر کردن ذرات گرد و غبار بیش از ۹۵ درصد میباشد
ماسک FFP۲
ماسک FFP۲ نوعی از ماسک فیلتردار با فیلتر ثابت میباشد که با استاندارد EN۱۴۹:۲۰۰۱ نامگذاری شده است در این نام گذاری FFP۲ به این معناست که این ماسک تا ۹۴% از ذرات مضر در هوا با اندازه بین ۲ و ۵ میکرون را فیلتر میکند.
تفاوت ماسک N۹۵ و ماسک FFP۲
ماسک N۹۵ طبق استاندارد امریکایی NIOSH نامگذاری شده است که از نظر درصد فیلتراسیون تقریبا معادل ماسک FFP۲ است که با استاندارد اروپایی EN۱۴۹:۲۰۰۱ نامگذاری شده است
تفاوت ماسک FFP2 و FFP3۳
ماسک FFP۲ تا ۹۴% از ذرات بین ۲ و ۵ میکرون شامل غبارهای ریز، فیبرها، غبارهای مرطوب، غبارهای روغنی را فیلتر میکند در حالی که ماسک FFP۳ تا ۹۹% از ذرات کمتر از ۲ میکرون را فیلتر میکند و قویتر از ماسک ffp۲ است
استاندارد EN۱۴۹
ماسکهای که با استاندارد EN۱۴۹:۲۰۰۱ مطابقت دارند برای محافظت در برابر ذرات معلق مرطوب موجود در هوا، جامدات و ذرات معلق روغنی موجود در هوا طراحی شده اند. در استاندارد EN۱۴۹: ۲۰۰۱ سه دسته از حفاظت برای ماسک فیلتر دار به نامهای FFP۱ و FFP۲ و FFP۳ بر اساس کارایی فیلتر طبقه بندی شده اند.
ماسک فیلتردار کربن
در این نوع ماسکها لایههایی از کربن فعال شده (کربن اکیتو) به منظور حفاظت در مقابل گازها و بخارها در نظر گرفته میشوند که باعث میشود که بوی آلودگی و گازهای مضر هوا به داخل ماسک نفوذ نکند
تاریخ انقضا و عمر مفید و مدت زمان استفاده از ماسک فیلتردار N95 و FFP2
به طور عمومی عمر مفید ماسک فیلتردار n۹۵ و ffp۲ میتواند تا ۸ ساعت کاری باشد، اما بطور کلی در سه حالت زیر باید ماسک فیلتردار n۹۵ یا ffp۲ تعویض شود:
اگر قالب کاسهای شکل ماسک فرم خود را از دست داداه باشد و روی صورت تان بطور کامل محکم نچسبد که باعث نشت هوای بیرون به درون ماسک شود. اگر با وجود زدن ماسک روی صورت بوی دود و هوای آلوده از بیرون را احساس میکنید. اگر فیلتر ماسک کثیف شده باشد و آلودگیها گردو غبار روی سطح آن دیده شود که قابل تمیز شدن نباشند.
در صورتی که بعد از خواندن مقاله، همچنان سوالی داشتید، می توانید از طریق بخش نظرات همین مطلب با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت ممکن به این سوالات پاسخ گوییم.
با آرزوی فردایی پر از سلامتی و بهروزی.
تیم بیورر ایران